Bifidobactrium lactis i bifidobactrium animalis. Charakterystyka i zastosowanie

Bifidobactrium animalis to gatunek bifidobakterii, który dzieli się na dwa podgatunki B. animalis subs. animalis oraz B. animalis subs. lactis. Podobnie jak pozostałe bifidobakterie, B. animalis to gram-dodatnie beztlenowce, niezdolne do poruszania się, nie tworzące przetrwalników, pleomorficzne (zmieniające wygląd w cyklu rozwojowym) bakterie, zamieszkujące układ pokarmowy człowieka oraz licznych zwierząt.

Gatunek ten uważany jest za rdzenny dla środowiska układu pokarmowego człowieka, co oznacza iż wykazuje cechy wspólnej ewolucji i głębokiej symbiozy z ludźmi. Głęboka specjalizacja widoczna jest w dość ograniczonym, jak na bifidobakterie zestawie enzymów pozwalającym pozyskiwać energię i węgiel z wąskiej grupy cukrów takich, jak: laktoza, maltoza, rafinoza czy sacharoza.

B. animalis subs. Lactis (B. lactis) jest gatunkiem bakterii najczęściej wykorzystywanym w produktach probiotycznych na świecie oraz od dekad wykorzystywanym w fermentacji żywności. Istotną właściwością tego podgatunku jest jego izogeniczna natura, co oznacza duże podobieństwo genetyczne należących do niego szczepów bakterii, a co za tym idzie ich podobne właściwości prozdrowotne oraz tolerancję na warunki otoczenia takie jak pH, temperaturę czy obecność tlenu.

Odkrycie głębokiej symbiozy B. lactis z człowiekiem skłoniło naukowców do rozpoczęcia badań nad właściwościami prozdrowotnymi szczepów tego podgatunku. Liczne badania kliniczne dostarczyły dowodów, iż B. lactis posiada zdolność przeciwdziałania paradontozie, zapobiegania wielu dyskomfortom trawiennym, zapobiegania otyłości oraz zwalczania patogenów.

Wyniki uzyskane w badaniach przedklinicznych są jeszcze bardziej obiecujące. B. lactis zapobiega rozwojowi insulino-oporności oraz cukrzycy typu-2 i zespołu metabolicznego. We wszystkich przypadkach postulowanym mechanizmem jest zdolność B. lactis do zwalczania jelitowej bakteriemii, czyli ograniczania namnażania się patogenów jelitowych.

Bibliografia:

• Turroni, F.; Foroni, E.; Pizzetti, P.; Giubellini, V.; Ribbera, A.; Merusi, P.; Cagnasso, P.; Bizzarri, B.; de’Angelis, G.L.; Shanahan, F.; et al. Exploring the diversity of the bifidobacterial population in the human intestinal tract. Appl. Environ. Microbiol. 2009, 75, 1534–1545.
• Gabriele Andrea Lugli, Walter Mancino, Christian Milani, Sabrina Duranti, Leonardo Mancabelli, Stefania Napoli, Marta Mangifesta, Alice Viappiani, Rosaria Anzalone, Giulia Longhi, Douwe van Sinderen, Marco Ventura, Francesca Turroni. Dissecting the Evolutionary Development of the Species Bifidobacterium animalis through Comparative Genomics Analyses. Applied and Environmental Microbiology April 2019 Volume 85 Issue 7 e02806-18
• Milani C, Duranti S, Lugli GA, Bottacini F, Strati F, Arioli S, Foroni E, Turroni F, van Sinderen D, Ventura M. 2013. Comparative genomics of Bifidobacterium animalis subsp. lactis reveals a strict monophyletic bifidobacterial taxon. Appl Environ Microbiol 79:4304–4315.
• Matsumoto M, Ohishi H, Benno Y. 2004. H-ATPase activity in Bifidobacterium with special reference to acid tolerance. Int J Food Microbiol 93:109 –113.
• Simpson PJ, Stanton C, Fitzgerald GF, Ross RP. 2005. Intrinsic tolerance of Bifidobacterium species to heat and oxygen and survival following spray drying and storage. J Appl Microbiol 99:493–501.
• Oliveira LF, Salvador SL, Silva PH, Furlaneto FA, Figueiredo L, Casarin R, Ervolino E, Palioto DB, Souza SL, Taba M, Jr, Novaes AB, Jr, Messora MR. 2017. Benefits of Bifidobacterium animalis subsp. lactis probiotic in experimental periodontitis. J Periodontol 88:197–208.
• Eskesen D, Jespersen L, Michelsen B, Whorwell PJ, Muller-Lissner S, Morberg CM. 2015. Effect of the probiotic strain Bifidobacterium animalis subsp. lactis, BB-12(R), on defecation frequency in healthy subjects with low defecation frequency and abdominal discomfort: a randomised, double-blind, placebo-controlled, parallel-group trial. Br J Nutr 114:1638–1646.
• Stenman, L.K.; Lehtinen, M.J.; Meland, N.; Christensen, J.E.; Yeung, N.; Saarinen, M.T.; Courtney, M.; Burcelin, R.; Lahdeaho, M.L.; Linros, J.; et al. Probiotic with or without fiber controls body fat mass, associated with serum zonulin, in overweight and obese adults-randomized controlled trial. EBioMedicine 2016, 190–200.
• Stenman, L.K.;Waget, A.; Garret, C.; Klopp, P.; Burcelin, R.; Lahtinen, S. Potential probiotic Bifidobacterium animalis ssp. lactis 420 prevents weight gain and glucose intolerance in diet-induced obese mice. Benef. Microbes 2014, 5, 437–445.
• Amar, J.; Chabo, C.; Waget, A.; Klopp, P.; Vachoux, C.; Bermudez-Humaran, L.G.; Smirnova, N.; Berge, M.; Sulpice, T.; Lahtinen, S.; et al. Intestinal mucosal adherence and translocation of commensal bacteria at the early onset of type 2 diabetes: Molecular mechanisms and probiotic treatment. EMBO Mol. Med. 2011, 3, 559–572.

Więcej informacji na temat poszczególnych bakterii znajdziesz w artykułach:

• Lactobacillusy – królowie życia
• Lactobacillus rhamnosus
• Lactobacillus plantarum
• Lactobacillus paraplantarum
• Helicobacter pylori a mikrobiota – dobry czy zły „policjant”?
• Escherichia coli – jelitowy koń trojański
• Clostridium difficile – laseczki bezwzględnie beztlenowe
• Clostridium perfringens – toksyczna, zła i wścibska
• Campylobacter jejuni  – drobni przestępcy
• Bifidobacterium longum
• Bifidobakterie – strażnicy homeostazy naszego organizmu
• Bifidobacterium breve