Campylobacter jejuni  – drobni przestępcy

Campylobacter jejuni to członek rodziny Campylobacteraceae, do której należą bakterie uznawane za komensalne z człowiekiem i zwierzętami. Jednocześnie bakterie tego rodzaju są jedną z najczęstszych przyczyn biegunek bakteryjnych w krajach uprzemysłowionych.

Bakterie Campylobacter jejuni – charakterystyka

Członkowie tej rodziny bakterii są zdolni do ruchu i poruszają się w charakterystyczny spiralny sposób, wykorzystując wić. Nie fermentują, ani nie utleniają węglowodanów. Odżywiają się natomiast aminokwasami oraz półproduktami cyklu kwasu trzykarboksylowego[1].

Bakterie Campylobacter jejuni potrzebują do życia obniżonego poziomu tlenu 3–15% oraz 2–10% CO₂. Każdy gatunek Campylobacter posiada preferowany rezerwuar. W przypadku C. jejuni jest to drób. Gatunek ten wyewoluował w sposób pozwalający na zasiedlanie jelit drobiu, w których panuje stosunkowo wysoka temperatura 42^oC[2]. Genom C. jejuni został zsekwencjonowany w 2000 r. Okazało się, że jest bardzo krótki, co odzwierciedla dość specyficzne warunki, w których ten gatunek potrafi funkcjonować.

Jak przebiega zakażenie Campylobacter jejuni?

Kampylobakterie, w odróżnianiu od salmonelli nie namnażają się w żywności i w związku z tym nie wywołują masowych zatruć. Jednocześnie temu gatunkowi przypisuje się większość zatruć pokarmowych na świecie[3]. Okres inkubacji wynosi 1-7 dni, a objawy kampylobakteriozy ustępują w ciągu tygodnia. Bakteria Campylobacter jejuni dostaje się do organizmu z żywnością lub wodą. Pokonuje kwasową barierę żołądka i kolonizuje śluzówkę jelita krętego oraz grubego. W tym stadium bakteria Campylobacter jejuni wykorzystuje umiejętność ruchu. Korzystając z wici, penetruje śluzówkę, uwalniając chemotoksyny, które są bezpośrednią przyczyną stanu zapalnego[4]. Infekcja może przebiegać bezobjawowo, ale u pacjentów z obniżoną odpornością może wystąpić pełnoobjawowa sepsa. Znane są również powikłania po przebyciu kampylobakteriozy. Zalicza się do nich: artretyzm, syndrom Reitera oraz syndrom Guillain–Barré[5].

Campylobacter jejuni – leczenie

Amerykanie policzyli, ze infekcje C. jejuni kosztują rocznie ich gospodarkę 1,3-6,2 mld USD[6]. Rozbieżność w szacunkach może wynikać z faktu, iż infekcja wywołana przez ten patogen ma charakter samoograniczającej biegunki i często nie wymaga specjalistycznego leczenia poza nawadnianiem i uzupełnianiem elektrolitów. Chorują osoby w każdym wieku, przy czym najbardziej podatne na zakażenia są niemowlęta. Przechorowanie kampylobakteriozy zapewnia częściową odporność, z wiekiem więc spada odsetek zakażeń objawowych. Podobnie jak w przypadku innych gatunków bakterii notuje się rosnącą antybiotykoodporność C. jejuni. W tym wypadku chodzi o grupę antybiotyków szerokiego spektrum, o nazwie fluorochinolony[7].

Bibliografia:

[1] Vandamme, P. (2000) Microbiology of Campylobacter infections: taxonomy of the family Campylobacteracea. In Campylobacter ed. Nachamkin, I. and Blaser, M.J. pp. 3–26. Washington, DC: ASM Press.

[2] van Vliet, A.H. and Ketley, J.M. (2001) Pathogenesis of enteric Campylobacter infection. Symp Ser Soc Appl Microbiol 30, 45S–56S.

[3] Pebody, R.G., Ryan, M.J. and Wall, P.G. (1997) Outbreaks of Campylobacter infection: rare events for a common pathogen. Commun Dis Rep CDR Rev 7, R33–R37.

[4] Szymanski, C.M., King, M., Haardt, M. and Armstrong, G.D. (1995) Campylobacter jejuni motility and invasion of Caco-2 cells. Infect Immun 63, 4295–4300.

[5] Snelling WJ, Matsuda M, Moore JE, Dooley JS. Campylobacter jejuni. Lett Appl Microbiol. 2005;41(4):297-302.

[6] Forsythe, S.J. (2000) Food poisoning microorganisms. In The Microbiology of Safe Food ed. Forsythe, S.J. pp. 87–148. Abingdon: Blackwell Science Publishers.

[7] Allos, B.M. (2001) Campylobacter jejuni infections: update on emerging issues and trends. Clin Infect Dis 32, 1201–1206.